van der Leeuw Stichting

Artikel: Experiment rond de Tafel

Terug naar overzicht
Geplaatst op10 feb 2019

De dichter, predikant en essayist Willem Barnard (1920-2010) heeft veel bijgedragen aan artistieke en theologische verkenningen van fundamentele vragen rondom het sacramentele. Het artikel, geschreven door de secretatis van het stichtingsbestuur Eward Postma, verkent de manieren waarop Barnard kijkt naar de paradox dat het sacramentele voortkomt uit menselijk handelen.

Vertrekkend vanuit Barnards verkenningen van religieus drama, stelt Postma dat deze verkenningen cruciaal zijn voor zijn begrip van sacramentaliteit. Met name betreffende de Eucharistie, als een intentionele handeling, die belichaamd en ervaren wordt. Belangrijk hierbij, als stimulans voor verdere theologische reflecties, was het zogenoemde sacramentele laboratorium Nocturnen. Dit werd opgericht in de jaren vijftig, toen Barnard tevens studiesecretaris was voor de Van der Leeuwstichting. Barnard ontwikkelde een concept van liturgie als drama, waarin theologische reflecties over gemeenschap, participatie, en de creatie van liturgische rituelen centraal stonden. Bovendien, maakte het artistieke perspectief vanuit drama het mogelijk voor Barnard om de continuïteit en discontinuïteit tussen Gods handelen en menselijke handelen te thematiseren. 

Het gehele artikel is te vinden in de online database van het Yearbook for Ritual and Liturgical Studies, beheerd door het Instituut voor Rituele en Liturgische Studies (IRiLiS) en het Centum voor Religie en Erfgoed (CRH) van Rijksuniversiteit Groningen.